De voor- en nadelen van hardloopschoenen met een carbonplaat

Lucas van der Linden

20 augustus 2024

Algemene info hardlopen,Alle blogs,Blogs,Hardloopschoenen,Onderwerpen

Lucas van der Linden

Hardloper / Medewerker hardloopwinkel

Home » Onderwerpen » De voor- en nadelen van hardloopschoenen met een carbonplaat

"Zijn hardloopschoenen met een carbonplaat het nieuwe wondermiddel in de hardloopwereld?"

Hardloopschoenen met een carbonplaat worden steeds populairder en zijn niet meer weg te denken uit de huidige hardloopwereld. Sinds Nike in 2017 de eerste carbonschoen heeft gelanceerd, hebben deze technologische wondertjes de prestaties van professionele atleten revolutionair verbeterd. Afgelopen periode zijn deze carbonschoenen niet alleen bij professionele atleten, maar ook onder beginnende hardlopers steeds populairder geworden. Zo zie je steeds meer hardlopers van alle soorten niveaus deze hardloopschoenen gebruiken voor al hun trainingen. Maar hoe goed is het eigenlijk om deze carbonschoenen voor alle trainingen te gebruiken en zijn deze ook geschikt voor beginnende hardlopers? Hoe presteren ze op lange termijn, en zijn ze echt een must-have voor elke hardloper? In dit blog gaan we dieper in op alle voor- en nadelen van hardloopschoenen met een carbonplaat.

Wat is het effect van een carbonplaat in hardloopschoenen?

Een springplank in je hardloopschoenen

Het idee achter een carbonplaat is dat deze werkt als een soort van springveer. Tijdens het hardlopen heeft het lichaam te maken met een hoge schokbelasting, een kracht van wel 3 tot 5 keer jouw eigen lichaamsgewicht. Zodra je landt tijdens het hardlopen vangt de carbonplaat deze krachten op en zet een groot gedeelte van deze krachten om in een tegenkracht die mee helpt bij een krachtigere en explosieve afzet. Zie het als een soort van springplank. Hoe harder je op de springplank springt, hoe meer kracht deze springplank terugveert. Door de extra terugvering heb je tijdens het hardlopen meer ‘bounce’, een grotere paslengte en vooral extra energieteruggave bij elke stap die je zet.

Voordelen van carbonschoenen bij atleten

De voordelen van carbonplaten zijn vooral merkbaar bij hardlopers die al op hoge snelheid lopen. Verschillende onderzoeken hebben bevestigd dat professionele atleten, zoals Eliud Kipchoge, enorme voordelen halen uit deze schoenen. De Nike Vaporfly Next% kan hierbij de loopefficiëntie met 2,7 tot 4,2% verbeteren, wat resulteert in een snellere tijd met minder inspanning. Dit voordeel komt voort uit de combinatie van de carbonplaat en een veerkrachtig schuim dat de energie bij elke stap teruggeeft, waardoor de atleten sneller kunnen lopen en dus makkelijker records kunnen verbreken.

Records worden makkelijker gesneuveld

Sinds de opkomst van hardloopschoenen met een carbonplaat (2017) zie je steeds meer records (met name op de weg maar ook op de atletiekbaan) die gesneuveld worden. Voorbeelden hiervan zijn Eliud Kipchoge die in 2019 voor het eerst onder de 2 uur (1:59:40) liep tijdens een marathon in Wenen, Joshua Cheptegei in 2020 op de 10 km (26:38 WR) in Valencia, Jacob Kiplimo in 2021 op de halve marathon in Lissabon (57:31 WR), Letesenbet Gidey in 2021 op de halve marathon in Valencia (1:02:52 WR) en ga zo maar door. De snelle sneuvelingen van deze records in zo’n korte periode geeft aan hoeveel effect / voordeel hardloopschoenen met een carbonplaat hebben op het behalen van goede loopprestaties, vooral bij topatleten.

Vier grote voorbeelden van wereldrecords die zijn verbroken door topatleten op carbonschoenen

Zijn carbonschoenen geschikt voor elke hardloper?

We weten nu dus dat topatleten veel baat hebben bij het lopen van wedstrijden op hardloopschoenen met een carbonplaat, maar hoe zit dat nu eigenlijk voor de gemiddelde lopers?

Voordelen van carbonschoenen bij gemiddelde hardlopers

Recent onderzoek door Dustin Joubert van St. Edward’s University heeft geprobeerd te achterhalen of gemiddelde hardlopers, die niet de snelheid van professionele atleten behalen, ook baat hebben bij deze technologie. In zijn studie werden 16 lopers getest met de Nike ZoomX Vaporfly Next% in vergelijking met een schoen zonder carbonplaat. De resultaten toonden aan dat de Vaporfly’s de loopefficiëntie verbeterden, maar het voordeel was minder uitgesproken bij lagere snelheden. Bij een tempo van 12 km/u was de verbetering 1,4%, en bij 10 km/u slechts 0,9%. Dit is aanzienlijk lager dan de 2,7 tot 4,2% verbetering die bij snellere lopers werd gemeten.

Minder effect op lagere tempo's

Joubert wijst erop dat dit verschil te maken heeft met de manier waarop het schuim in de schoenen werkt. Snellere lopers drukken het schuim meer samen en profiteren daardoor meer van de veerkrachtige terugslag. Langzamere lopers genereren minder grondreactiekrachten, waardoor het voordeel van de carbonplaat minder merkbaar is. Bovendien heeft een derde van de deelnemers in de studie zelfs een verminderde loopefficiëntie ervaren bij lagere snelheden, mogelijk door de stijfheid van de carbonplaat die extra energie vereist voor de afzet en landing.

Carbonschoenen niet voor elke hardloper geschikt

Minstens 13 km/u voor voordeel

Dit concluderende kunnen we stellen dat carbonschoenen niet voor elke hardloper geschikt zijn. Om hier echt baat bij te hebben, moet de loper minstens 13 km/u (ongeveer 4:30/km) kunnen lopen voor een positief effect en dus meer energieteruggave. Hardlopers die dit tempo niet halen kunnen beter kiezen voor een allround hardloopschoen zonder carbonplaat met wat meer stabiliteit en demping.

Effect van voetlanding op carbonschoenen

Daarnaast hebben hardlopers die op de voorvoet landen meer voordeel van de carbonschoen, omdat dit de plek is waar de carbonplaat het meest effectief werkt. Middenvoetlanders hebben naast voorvoetlanders ook nog enigzins voordeel, terwijl haklanders meer op het foam landen dan op de carbonplaat zelf en dus het minste voordeel hebben. Het hebben van een goede looptechniek en voetlanding is dus een vereiste als je wil gaan lopen op carbonschoenen.

Kan je alle trainingen op carbonschoenen doen?

Nu we weten dat hardloopschoenen met een carbonplaat niet voor elke hardloper geschikt is, zijn deze dan wel geschikt voor iedere training?

Gemaakt voor wedstrijden en tempotrainingen

Hardloopschoenen met een carbonplaat zijn van origine gemaakt voor het verbreken van PR’s met wegwedstrijden, wat dus betekent dat deze hardloopschoenen vooral voor wedstrijden bedoeld zijn. Vanwege de extra voortstuwing van de carbonplaat kun je makkelijk snelheid maken, waardoor je deze ook kunt gebruiken voor tempotrainingen. Zoals eerder besproken, hoe harder je op de carbonschoenen rent, hoe groter het effect van de carbonplaat, wat dus vooral voor tijdens het lopen van hogere tempo’s ideaal is. Deze schoenen zijn vooral gemaakt voor tempotrainingen op de weg, maar zelf gebruik ik ze ook tijdens het lopen van hoge tempo’s op de atletiekbaan. Hiervoor zijn ze dus ook prima te gebruiken.

Niet geschikt voor rustige (herstel)trainingen

Extra voortstuwing geeft een hogere schokbelasting

Voor alledaagse trainingen en rustige duurlopen is het een ander verhaal. Ja, carbonschoenen geven je extra energieteruggave wat bevorderlijk is voor het herstel. Maar wat de schoenen ook doen is je extra voorstuwing geven, waardoor je de rustige trainingen bijna vanzelf te snel gaat doen. Dit verpest niet alleen jouw rustige hersteltraining, maar zorgt ook voor een hogere schokbelasting, wat de kans op pijntjes en blessures aanzienlijk vergroot.

Minder stabiliteit dan bij allround hardloopschoenen

Carbonschoenen zijn specifiek ontworpen voor snelheid en prestaties, wat betekent dat de focus ligt op lichtgewicht materialen en minimale demping. Dit zorgt ervoor dat de schoenen minder stabiliteit en ondersteuning bieden in vergelijking met normale allround hardloopschoenen. Voor rustige of herstelloopjes, waar comfort en stabiliteit belangrijker zijn dan snelheid, bieden carbonschoenen simpelweg te weinig ondersteuning. Dit creëert een nog grotere impact aan schokbelasting op het lichaam, waardoor de pezen, spieren en gewrichten sneller overbelast raken, waardoor blessures sneller op de loer liggen.

Prijs en levensduur van carbonschoenen

De prijs van hardloopschoenen met een carbonplaat

Naast het feit dat carbonschoenen uitsluitend bedoeld zijn voor wedstrijden en tempotrainingen, zijn deze vaak ook erg prijzig. Zo kost de gemiddelde carbonschoen al snel €250, wat voor veel hardlopers al behoorlijk prijzig is. En natuurlijk hangt dit deels af van wat voor carbonschoen en van welk merk je hebt. Deze prijsrange varieert van ongeveer €180 tot €300. Zo heb je bijvoorbeeld de Asics Magic Speed al voor €180, terwijl de Nike Alphafly Next% met €310 tot een van de duurste hardloopschoenen met een carbonplaat behoort. Carbonschoenen zijn dus geen goedkope schoentjes, dus denk er als hardloper vooral goed over na of je deze echt nodig hebt en waarvoor je deze wil gaan gebruiken.

Kortere levensduur

Levensduur van de carbonplaat

Met zo’n hoge prijs verwacht je waarschijnlijk wel dat deze hardloopschoenen lang mee gaan, echter het tegendeel is waar. Dit heeft niet zo zeer te maken dat de demping minder of slechter is, maar eerder met de carbonplaat zelf. De carbonplaat hoort stijf te zijn, zodat het makkelijk de schokbelasting om kan zetten in veerkracht voor extra energieteruggave. Loop je voor langere tijd op carbonschoenen, dan wordt deze carbonplaat steeds flexibeler, waardoor het effect van de extra veerkracht steeds minder wordt. Hierdoor gaat de carbonplaat in carbonschoenen maar ongeveer 400 tot 600 km mee.

Nog prima voor tempotrainingen

Dat betekent niet dat je na deze 600 km de carbonschoenen niet meer kan gebruiken, maar wel dat het effect van de extra energieteruggave er zo goed als af is. Wel kan je de hardloopschoen dan nog prima gebruiken voor tempotrainingen, waarbij de snelheden toch wat lager liggen en minder relevant zijn dan bij wedstrijden. Na 800 km is de demping er grotendeels uit, dus vanaf deze afstand is het wel van belang om de schoenen weg te doen.

Levensduur carbonschoenen vs allround hardloopschoenen

Vergeleken met normale allround hardloopschoenen gaan carbonschoenen niet erg lang mee. Zo is de carbonplaat na 400 tot 600 km al versleten en wordt het aangeraden om deze na 800 km weg te gooien, terwijl de gemiddelde allround hardloopschoen ongeveer 800 tot 1.000 km mee gaat. Dit heeft vooral te maken met een betere slijtzool tegen slijtage en stevigere materialen, wat hardloopschoenen met een carbonplaat weinig tot niet hebben omdat deze zo licht mogelijk moeten zijn. Daarom is het belangrijk om carbonschoenen vooral zo doelgericht mogelijk te gebruiken en daarnaast een paar allround schoenen te hebben voor de langzamere trainingen.

Placebo effect van carbonschoenen

Mentaal sterker voelen door carbonschoenen

Naast de technologische voordelen van carbonschoenen, speelt ook het placebo-effect een opmerkelijke rol in de prestatieverbeteringen die hardlopers ervaren. Wanneer lopers weten dat ze schoenen dragen die als revolutionair worden beschouwd, kunnen ze zich mentaal sterker en sneller voelen, wat hun prestaties daadwerkelijk kan verbeteren.

Combinatie van mindset en technologie

Dit fenomeen werd in verschillende onderzoeken aangetoond, waar lopers significant betere tijden liepen, simpelweg omdat ze geloofden in de kracht van hun carbonschoenen. Het vertrouwen dat deze schoenen hen een voorsprong geven, kan hen net dat extra zetje geven om harder te lopen, zelfs als het werkelijke fysieke voordeel voor sommige lopers minimaal is. Dit placebo-effect versterkt het idee dat een combinatie van technologie en mindset een krachtige impact kan hebben op hardloopprestaties.

Conclusie

Conclusie hardloopschoenen met carbonplaat

Sinds de opkomst van carbonschoenen lopen hardlopers sneller en zijn veel records gesneuveld dankzij een hogere energieteruggave die tot 4% snellere tijden kan opleveren. Hoe sneller je op de carbonschoen loopt, hoe meer voordeel je hebt. Deze schoenen bieden vooral snelle lopers voordelen tijdens wedstrijden en tempotrainingen, maar zijn minder geschikt voor langzamere hardlopers en hersteltrainingen vanwege het hogere blessurerisico. Daarnaast zijn carbonschoenen vrij prijzig en hebben ze vergeleken met normale allround hardloopschoenen een korte levensduur. Verder speelt naast de nieuwe technologie van de hardloopschoen de mindset van de hardloper een grote rol op de betere loopprestaties. Kortom, voor de snelle gevorderde hardlopers kunnen carbonschoenen een goede toegevoegde waarde bieden voor hun wedstrijden en tempotrainingen, maar de langzamere beginnende hardlopers kunnen beter kiezen voor een normale allround hardloopschoen.

Beste hardloopschoenen met een carbonplaat

Op zoek naar hardloopschoenen met een carbonplaat?

Hardloopschoenen heb je in alle soorten en maten, net zoals carbonschoenen. Mocht je op zoek zijn naar hardloopschoenen met een carbonplaat, dan kan dat nog best lastig zijn om uit te zoeken welke carbonschoen het beste bij je past. Om jullie dit makkelijker te maken heb ik hier een blog geschreven met een overzicht van de beste carbonschoenen voor wedstrijden. Dit blog kan je hier lezen: Dit zijn de beste carbon hardloopschoenen voor wedstrijden

Op zoek naar welke hardloopschoen het beste bij jou past?

Mocht je op zoek zijn naar welke hardloopschoen het beste bij je past? Dan heb ik hieronder een Online Hardloopschoenen Test. Deze test is helemaal gratis en op de pagina zelf heb ik de stappen met uitleg gezet om jou op een zo makkelijk mogelijke manier door de test heen te helpen.

Deze test kan je hier beneden doen

Online Hardloopschoenen Test

Vind de perfecte hardloopschoen voor jou!

Ga naar de test

Vragen?

Mochten jullie verder nog vragen hebben over hardloopschoenen met een carbonplaat of over andere (hardloop)onderwerpen, stel deze dan gerust hier beneden in de comments of neem contact met ons op.